Tình cờ bắt gặp sản phẩm nho mang thương hiệu "Ba Mọi" bày bán tại siêu thị mini 184-Hoàng Diệu (Đà Nẵng), tôi chợt nhớ đến cuộc gặp gỡ được bắt mạch theo thói quen nghề nghiệp với chủ nhân thương hiệu nho sạch nức tiếng này nhân chuyến công tác vào Ninh Thuận năm rồi. Lúc ấy, tôi không có ý định tìm hiểu để viết bài, bởi ông không xa lạ với báo giới....

Hôm đó đã cuối giờ chiều, trang trại nho Ba Mọi bắt đầu vắng khách. Sau khi mời tôi uống một số sản phẩm làm từ nho, con gái ông dẫn vào trang trại tham quan. Vừa lúc đó, ông về. Nghe tôi gọi "Vua nho", ông từ chối, nói còn nhiều người giỏi hơn mình. Tự nhiên thấy quý mến người nông dân hồn hậu, cởi mở này... Tên "cúng cơm" của ông là Nguyễn Văn Mọi (1946, xã Phước Thuận, H.Ninh Phước), đến với cây nho từ năm 1980 trên diện tích vài trăm mét vuông đất. Gắn bó với cây nho từ hồi còn trẻ, gia đình ông hiện sở hữu trang trại rộng gần 2 ha với 5.500 gốc nho. Để có được cơ ngơi hôm nay, 37 năm qua, gia đình ông đã trải qua không ít ngọt bùi, đắng cay. Năm 2000, khi cây nho Ninh Thuận "tụt dốc không phanh" vì không cạnh tranh với nho nhập khẩu, ông vẫn quyết sống mái cùng nó. Trăn trở tìm hướng đi mới cho cây nho, ông tìm tòi học hỏi khắp nơi, khăn gói theo học các lớp khuyến nông để áp dụng các quy trình kỹ thuật tiên tiến sản xuất nho sạch. Khi giống nho xanh NH01-48 do Viện nghiên cứu Bông và phát triển nông nghiệp Nha Hố lai tạo thành công, ông là người đầu tiên táo bạo đăng ký thử nghiệm giống nho này trên ruộng gò gia đình. Vào thời kỳ đó, nhiều người can ngăn, cho ông quá mạo hiểm khi quyết định bỏ một số vốn không nhỏ để thử nghiệm giống nho này...

Với sự giúp đỡ của các chuyên gia nghiên cứu khoa học trên lĩnh vực nông nghiệp trong và ngoài tỉnh, ông đã thành công trong việc sử dụng chế phẩm sinh học, không sử dụng thuốc trừ sâu bệnh trên cây nho. Năm 2003, khi bắt tay vào việc xây dựng thương hiệu nho sạch thì oái oăm thay, ruộng nho nhà ông bị sập do mưa lũ. Toàn bộ vốn liếng bỏ vào ruộng nho gần như mất sạch. Dù vậy, ông vẫn quyết tâm bám đến cùng bởi ông biết trời đã ban phát cho vùng đất Ninh Thuận đầy nắng và gió này một khí hậu rất phù hợp với loại cây chịu hạn này. Để gầy dựng lại cơ nghiệp, ông phải lấy ngắn nuôi dài bằng cách trồng ớt, trồng cà... Nhớ lại thời kỳ còn nhiều khó khăn này, ông cười bảo: "Hồi đó, chủ lực là người nhà làm thôi. Chỉ khi vào vụ thu hoạch mới thuê thêm vài ba nhân công. Sau này, khi nho của chúng tôi đưa được vào siêu thị, các con đã học thành tài, mỗi đứa phụ trách mỗi mảng như phân phối, kinh doanh, tiếp thị thì chúng tôi mới thuê thêm nhiều nhân công địa phương...". Nhờ sự hướng dẫn của các kỹ sư nông nghiệp, các chuyên gia khoa học trên lĩnh vực nông nghiệp trong, ngoài tỉnh cùng  ý chí, quyết tâm theo đuổi mô hình trồng nho sạch, sản phẩm nho của ông đã được Cục VSATTP Bộ Y tế cấp chứng nhận "Thực phẩm chất lượng an toàn vì sức khỏe cộng đồng".

Sau nhiều năm tìm tòi hướng đi cho cây nho, năm 2007, ông thành lập doanh nghiệp tư nhân sản xuất thương mại dịch vụ mang tên Ba Mọi (ghép tên ông và tên vợ),...Với tinh thần ham học hỏi, cầu thị, không ngừng phấn đấu vươn lên, sau 10 năm theo đuổi việc sản xuất nho sạch, đến năm 2010, ông được cấp chứng nhận sản xuất tiêu chuẩn Viet GAP (Chương trình canh tác tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt)... Gần 20 năm theo đuổi mô hình trồng nho sạch, ông được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trao tặng giải "Sao Thần Nông", được Liên hiệp các Hội Khoa học&kỹ thuật Việt Nam trao chứng nhận "Điển hình sáng tạo Việt Nam". Thương hiệu Nho mang tên vợ chồng ông nằm trong tốp 100 thương hiệu Việt bền vững lần 2 năm 2015... Ngoài sản xuất, phân phối nho tươi sạch cho thị trường, ông còn mạnh dạn đầu tư hàng trăm triệu đồng mua sắm máy móc, thiết bị, lập nhà xưởng để sản xuất rượu vang nho đạt tiêu chuẩn về VSATTP...

Gắn bó với cây nho đã 37 năm, ông thuộc tính nết từng gốc cây, hiểu rõ đặc tính của từng giống cây mình trồng. "Tuy là cây chịu được khô hạn nhưng nho vẫn là loại cây tương đối khó trồng. Phải chọn được đất và khí hậu phù hợp, nắng quá cũng không được, mưa quá cũng không xong..."- ông chia sẻ. Dù thành công, nhưng ông chủ trang trại Nho Ba Mọi rất khiêm nhường. Ông cho rằng, trên con đường mình đi đã may mắn được chính quyền địa phương, các sở ban ngành, các chuyên gia, nhà nghiên cứu khoa học trên lĩnh vực nông nghiệp quan tâm, giúp đỡ, hỗ trợ về mặt kỹ thuật đến giống cây trồng, được học tập, chuyển giao các công nghệ mới. "Nếu chỉ một mình người nông dân làm thì khó trở thành một doanh nghiệp cung cấp sản phẩm cho thị trường rộng lớn được. Bởi lẽ trình độ về khoa học kỹ thuật còn hạn chế lại mang tính manh mún. Phải có sự hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý Nhà nước, của các nhà khoa học, các giảng viên và kỹ sư nông nghiệp..."- ông bày tỏ. Tuy nhiên, theo ông, Nhà nước và các nhà khoa học chỉ giúp đỡ cơ bản về mặt kỹ thuật, tạo điều kiện về hành lang pháp lý, vấn đề còn lại là tự thân người nông dân có tiếp thu, quyết tâm phát triển theo hướng đã được hướng dẫn, giúp đỡ hay không. Kiểm soát từ khâu canh tác sản xuất đến đóng gói bao bì, giờ đây, ngoài thị trường Ninh Thuận, các sản phẩm Nho tươi và rượu vang nho mang thương hiệu Ba Mọi được đưa đến tận hệ thống siêu thị ở TP Hồ Chí Minh, các đại lý ở Hà Nội, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Nghệ An.  Ông khẳng định, nho tươi Ninh Thuận không sử dụng thuốc bảo quản. "Tất cả các loại thuốc áp dụng trên cây nho Ninh Thuận dùng đều là thuốc sinh học nên cực kỳ an toàn. Chính vì không sử dụng hóa chất nên hương vị nho Ninh Thuận rất đặc trưng, vừa ngọt thanh vừa có vị chua nhẹ và nên sử dụng nó trong 7 ngày"-ông nói trước khi chia tay tôi...

Khi mua bất kỳ sản phẩm nào, đặc biệt là trái cây, người tiêu dùng luôn quan tâm đến VSATTP. Là người nông dân chân chính luôn khát khao được mang sản phẩm sạch của nhà nông đến người tiêu dùng, bằng cái tâm và chữ tín, sản phẩm Nho Ba Mọi do ông và gia đình dày công xây dựng đã góp phần cùng các nông dân tiêu biển khác đưa sản phẩm nông nghiệp sạch Việt Nam đến với người tiêu dùng.

P.Thủy